การประเมินครูผู้ช่วย หรือที่เรียกอย่างเป็นทางการว่า “การเตรียมความพร้อมและพัฒนาอย่างเข้ม ตำแหน่งครูผู้ช่วย” ถือเป็นกระบวนการสำคัญที่ครูผู้ช่วยทุกคนต้องผ่านในระยะเวลา 2 ปีแรกของการบรรจุเข้ารับราชการ เพื่อยืนยันความพร้อมในการปฏิบัติหน้าที่ครูอย่างแท้จริง โดยใช้เกณฑ์การประเมินตามหนังสือสำนักงาน ก.ค.ศ. ที่เริ่มบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2563 เป็นต้นมา และคาดว่าจะใช้ต่อเนื่องถึงปี 2568
โครงสร้างการประเมิน
การประเมินแบ่งออกเป็น 2 ด้านหลัก รวม 12 ตัวชี้วัด รวมคะแนนเต็ม 100 คะแนน และมีการประเมินทั้งสิ้น 4 ครั้ง ภายในระยะเวลา 2 ปี (ทุก 6 เดือน)
ด้านที่ 1: การปฏิบัติตน (40 คะแนน)
- วินัยและการรักษาวินัย – 6 คะแนน
- คุณธรรม จริยธรรม – 6 คะแนน
- จรรยาบรรณวิชาชีพ – 6 คะแนน
- การดำรงชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง – 6 คะแนน
- จิตวิญญาณความเป็นครู – 8 คะแนน
- จิตสำนึกความรับผิดชอบในวิชาชีพครู – 8 คะแนน
ด้านที่ 2: การปฏิบัติงาน (60 คะแนน)
- การจัดการเรียนการสอน – 24 คะแนน
- การบริหารจัดการชั้นเรียน – 12 คะแนน
- การพัฒนาตนเอง – 8 คะแนน
- การทำงานเป็นทีม – 4 คะแนน
- งานกิจกรรมตามภารกิจของสถานศึกษา – 8 คะแนน
- การใช้ภาษาและเทคโนโลยี – 4 คะแนน
ด้วยเหตุนี้ การเตรียมเอกสารเพื่อการประเมินจึงมักถูกเรียกว่า “12 แฟ้ม” เพราะสอดคล้องกับตัวชี้วัดทั้ง 12 หัวข้อข้างต้น
เกณฑ์การผ่านการประเมิน
- ต้อง ได้คะแนนรวมแต่ละรอบไม่ต่ำกว่าร้อยละ 60
- ต้อง ได้คะแนนในแต่ละด้าน (ปฏิบัติตน / ปฏิบัติงาน) ไม่ต่ำกว่าร้อยละ 60
หากไม่ผ่านในรอบใดรอบหนึ่ง จะต้องได้รับการติดตามและพัฒนาเพิ่มเติมจากต้นสังกัด และอาจส่งผลต่อการเลื่อนตำแหน่งในอนาคต
หลักฐานและวิธีการประเมิน
การประเมินจะพิจารณาจากหลากหลายวิธี ดังนี้:
- เอกสารและหลักฐานเชิงประจักษ์: เช่น แผนการสอน ใบงาน รายงานการสอน ภาพถ่ายกิจกรรม สื่อการเรียนรู้ ฯลฯ
- การสังเกต: ดูพฤติกรรมการปฏิบัติงานจริงในชั้นเรียนและบริบทโรงเรียน
- การสัมภาษณ์หรือพูดคุย: กับผู้บังคับบัญชา เพื่อนครู นักเรียน หรือผู้ปกครอง
- การตรวจสอบเอกสาร: จากแฟ้มสะสมงานและบันทึกกิจกรรมที่เกี่ยวข้อง
ข้อเสนอแนะสำหรับครูผู้ช่วย
- ศึกษาตัวชี้วัดอย่างละเอียด: ทำความเข้าใจว่าในแต่ละหัวข้อประเมินอะไร และต้องมีหลักฐานใดประกอบ
- จัดทำแฟ้มสะสมผลงานให้เป็นระบบ: จัดเก็บหลักฐานให้ครบถ้วนตามหัวข้อประเมิน ทั้งด้านเอกสารและภาพกิจกรรม
- สื่อสารและปรึกษาผู้บริหาร: เพื่อขอคำแนะนำในการพัฒนาตนเองอย่างเหมาะสมกับแนวทางของโรงเรียน
- หมั่นพัฒนาตนเอง: ทั้งจากการอบรม การใช้นวัตกรรมการสอน และการเรียนรู้จากเพื่อนร่วมงาน
- เน้นผลลัพธ์ต่อผู้เรียน: เพราะหัวใจของการเป็นครูคือ การทำให้นักเรียนได้รับการพัฒนาอย่างแท้จริง
สรุป
การประเมินครูผู้ช่วยปี 2568 ยังคงยึดแนวทาง “12 ตัวชี้วัด” เป็นหลัก โดยครอบคลุมทั้งด้านการปฏิบัติตนและการปฏิบัติงาน การเตรียมความพร้อมที่ดีที่สุดคือความเข้าใจเกณฑ์ การจัดทำแฟ้มเอกสารที่ครบถ้วน และการพัฒนาการสอนที่มีผลลัพธ์ต่อผู้เรียนอย่างชัดเจน ครูผู้ช่วยทุกคนสามารถผ่านการประเมินนี้ได้ หากมีการวางแผนอย่างมีระบบและลงมือปฏิบัติอย่างจริงจังครับ
หากต้องการดูตัวอย่างแบบประเมินและแฟ้มตัวอย่างเพิ่มเติม แนะนำให้ศึกษาได้จาก เว็บไซต์ ก.ค.ศ. หรือสอบถามจากกลุ่มเพื่อนครูที่ผ่านการประเมินมาแล้วครับ
ต้องการภาพประกอบแนวนอนสำหรับบทความนี้ด้วยไหมครับ?
