แนวคิดในการวิเคราะห์ผู้เรียน
การจัดการเรียนรู้ให้ประสบความสำเร็จ มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูง ผู้เรียนควรมีความพร้อมที่ดีในทุก ๆ ด้าน
ดังนั้นก่อนจะเริ่มดำเนินการสอนวิชาใดๆ ควรมีการศึกษา วิเคราะห์ผู้เรียนเป็นรายบุคคล เกี่ยวกับ
ความพร้อมด้านความรู้ ความสามารถ ประสบการณ์
ความพร้อมด้านสติปัญญา
ความพร้อมด้านร่างกาย
ความพร้อมด้าน สังคม
2) ก่อนจะเริ่มดำเนินการจัดการเรียนรู้วิชาใดๆ ผู้สอนควรศึกษาวิเคราะห์ผู้เรียนให้รู้ถึงความแตกต่างระหว่างบุคคลในแต่ละด้าน หากพบผู้เรียนคนใดมีข้อบกพร่องด้านใดควรปรับปรุงแก้ไขให้มีความพร้อมที่ดีขึ้นก่อน
3) การเตรียมความพร้อม หรือการแก้ไขข้อบกพร่อง สำหรับนักเรียนที่ยังขาดความพร้อมในด้านใดๆ ควรใช้กิจกรรมหลายๆ แบบ หรือใช้เทคนิควิธีการที่เหมาะสม จนผู้เรียนมีความพร้อมดีขึ้น
วัตถุประสงค์การวิเคราะห์ผู้เรียน
เพื่อศึกษา วิเคราะห์ แยกแยะเกี่ยวกับความพร้อมของผู้เรียนในแต่ละด้านเป็นรายบุคคล
2) เพื่อให้ครูผู้สอนรู้จักนักเรียนเป็นรายบุคคล และหาทางช่วยเหลือผู้เรียนที่มีข้อบกพร่องให้มีความพร้อมที่ดีขึ้น
3) เพื่อให้ผู้สอนได้จัดเตรียมการสอน สื่อ หรือนวัตกรรม สำหรับดำเนินการจัดการเรียนรู้แก่ผู้เรียนได้สอดคล้องเหมาะสม ตรงตามความต้องการของผู้เรียนมากยิ่งขึ้น
ขอบเขตของการวิเคราะห์ผู้เรียน
การวิเคราะห์ผู้เรียนเพื่อแยกแยะหาความแตกต่างระหว่างบุคคลในเรื่องต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
1) ความรู้ ความสามารถ และประสบการณ์
ความรู้พื้นฐานของวิชาที่จะทำการสอนในระดับชั้นนั้น ๆ
ความสามารถในการแก้ปัญหา
ความสนใจและสมาธิในการเรียนรู้
2) ความพร้อมด้านสติปัญญา
ความคิดริเริ่ม สร้างสรรค์
ความมีเหตุผล
ความสามารถในการเรียนรู้ / การลำดับความ
3) ความพร้อมด้านพฤติกรรม
การแสดงออก
การควบคุมอารมณ์
ความมุ่งมั่น ขยันหมั่นเพียร อดทน
ความรับผิดชอบ
4) ความพร้อมด้านร่างกายและจิตใจ
ด้านสุขภาพร่างกายสมบูรณ์
การเจริญเติบโตสมวัย
ความสมบูรณ์ด้านสุขภาพจิต
5) ความพร้อมด้านสังคม
การปรับตัวเข้ากับคนอื่น
การช่วยเหลือ เสียสละ แบ่งปัน
การเคารพ ครู กติกา และมีระเบียบวินัย