วันสุนทรภู่ 2568 ตรงกับวันที่ 26 มิถุนายนของทุกปี เป็นวันคล้ายวันเกิดของ “พระสุนทรโวหาร” หรือที่รู้จักกันในนาม “สุนทรภู่” กวีเอกแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ผู้มีผลงานบทกลอนที่ทรงคุณค่า ได้รับการยกย่องทั้งในประเทศและระดับโลก
ความเป็นมาของวันสุนทรภู่
ในปี พ.ศ. 2529 องค์การยูเนสโก (UNESCO) ได้ประกาศยกย่องให้สุนทรภู่เป็นบุคคลผู้มีผลงานดีเด่นทางวัฒนธรรมระดับโลกในวาระครบรอบ 200 ปีเกิด ซึ่งประเทศไทยโดยกระทรวงศึกษาธิการ ได้เสนอชื่อและผลักดันให้สุนทรภู่ได้รับการเชิดชูเกียรติ
ต่อมาในปี พ.ศ. 2530 นายเสวตร เปี่ยมพงศ์สานต์ อดีตรองนายกรัฐมนตรี ได้ดำเนินการจัดตั้ง “สถาบันสุนทรภู่” เพื่อสนับสนุนการเผยแพร่ชีวิตและผลงานของสุนทรภู่ให้เป็นที่รู้จักในวงกว้าง โดยได้กำหนดให้วันที่ 26 มิถุนายนของทุกปีเป็น “วันสุนทรภู่”
ชีวประวัติพระสุนทรโวหาร (สุนทรภู่)
พระสุนทรโวหาร มีนามเดิมว่า ภู่ เกิดเมื่อวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2329 ในรัชกาลที่ 1 ที่บ้านใกล้กำแพงวังหลัง คลองบางกอกน้อย เป็นบุตรของขุนศรีสังหาญ (พลับ) และแม่ช้อย
วัยเด็กของสุนทรภู่ถูกเลี้ยงดูในพระราชวังหลังและถวายตัวเป็นข้าในวังตั้งแต่ยังเล็ก ด้วยความสามารถด้านกลอน สุนทรภู่จึงเริ่มมีชื่อเสียงตั้งแต่วัยเยาว์ โดยเฉพาะผลงานนิราศเมืองแกลง ที่สะท้อนความคิดถึงบิดา
ผลงานสำคัญของสุนทรภู่
สุนทรภู่สร้างสรรค์วรรณกรรมไว้มากมาย โดยเฉพาะบทกวีนิพนธ์กลอนแปดซึ่งถือเป็นแบบฉบับของกลอนสุภาพในวรรณคดีไทย
ผลงานเด่น ได้แก่:
- พระอภัยมณี (นิยายคำกลอนเรื่องยาว)
- นิราศ 9 เรื่อง เช่น นิราศเมืองแกลง นิราศภูเขาทอง นิราศพระบาท
- สุภาษิต เช่น สวัสดิรักษา เพลงยาวถวายโอวาท
- บทเห่กล่อม เช่น เห่เรื่องกากี เห่พระอภัยมณี
- ละครในบทกลอน เช่น อภัยนุราช
พระอภัยมณี ซึ่งเป็นวรรณกรรมชิ้นสำคัญที่สุดของสุนทรภู่ มีความยาวกว่า 25,000 คำกลอน และได้รับการแปลเป็นภาษาต่างประเทศหลายภาษา
การยกย่องและเกียรติประวัติ
- ได้รับการแต่งตั้งเป็น “พระสุนทรโวหาร” ในสมัยรัชกาลที่ 4
- ได้รับพระมหากรุณาธิคุณให้อยู่ในราชสำนักและแต่งกลอนถวายพระเจ้าอยู่หัว
- เป็นกวีที่สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพยกย่องว่าเป็นหนึ่งใน 5 กวีสำคัญของชาติ
อนุสาวรีย์สุนทรภู่ จังหวัดระยอง
อนุสาวรีย์ของสุนทรภู่ตั้งอยู่ที่บ้านกร่ำ อำเภอแกลง จังหวัดระยอง บริเวณที่เชื่อว่าเป็นถิ่นฐานบิดาของสุนทรภู่ ออกแบบโดย ศิลป์ พีระศรี เปิดอย่างเป็นทางการเมื่อปี พ.ศ. 2513 ปัจจุบันเป็นแหล่งเรียนรู้ทางวรรณกรรมสำคัญของประเทศ
สรุป
วันสุนทรภู่ 2568 เป็นวันที่คนไทยได้รำลึกถึงกวีเอกของชาติผู้สร้างผลงานวรรณกรรมอันทรงคุณค่าไว้ให้คนรุ่นหลัง สุนทรภู่ไม่เพียงเป็นนักกลอน แต่ยังเป็นผู้บุกเบิกวรรณกรรมไทยให้มีชีวิต มีความร่วมสมัย และสามารถส่งอิทธิพลต่อวัฒนธรรมไทยจนถึงปัจจุบัน
เว็บไซต์ครูเชียงรายขอเชิญชวนคุณครู นักเรียน และประชาชนทั่วไป ร่วมกันศึกษาและเผยแพร่ผลงานของสุนทรภู่ เพื่อร่วมอนุรักษ์ภาษาไทยและวรรณกรรมไทยให้คงอยู่คู่สังคมไทยตลอดไป