เคล็ดลับสำหรับการสอนออนไลน์ในสถานการณ์การแพร่ระบาดของไวรัส COVID-19
1. อย่าแปลงการบรรยายทั้งหมดในชั้นเรียนเป็นวิดีโอ ครูควรตรวจสอบวัตถุประสงค์การเรียนรู้ และมี การนำเสนอมโนทัศน์สำคัญในสิ่งที่ต้องการให้นักเรียนเรียนรู้อย่างกระชับ โดยแบ่งบทเรียนเป็นหน่วยย่อยๆ และคลิปวิดีโอ 1 คลิปไม่ควรเกิน 15 นาที (ปรับ PowerPoint การบรรยายเป็นวิดีโอการบรรยายด้วย Loom)
2. อย่าพึ่งพาการประชุมผ่านวิดีโอทั้งหมด เพราะการประชุมผ่านวิดีโอกับคนจำนวนมาก จะทำให้เกิด ปัญหาในเรื่องความเสถียรของสัญญาณ และทำให้นักเรียนต้องอยู่หน้าจอนานเกินไป อย่างไรก็ตามหากมีการ ประชุมผ่านวิดีโอเมื่อไร ควรเปิดโอกาสให้นักเรียนได้ประชุมกลุ่มกับเพื่อนเป็นห้องย่อย (ประชุมผ่านวิดีโอ ด้วย Microsoft Team, Google Meet และ Zoom)
3. ส่งเสริมการเข้าถึงแหล่งข้อมูลที่ถูกต้องแก่นักเรียน เมื่อต้องการให้นักเรียนคันคว้า ครูควรกำหนด ประเด็นคำถาม ให้คำสำคัญ หรือแหล่งข้อมูลบนออนไลน์ที่ถูกต้องแก่นักเรียน ซึ่งประเด็นคำถาม คำสำคัญ และแหล่งข้อมูลจะช่วยชี้นำไปยังการค้นคว้าเพื่อให้ได้คำตอบของนักเรียนและป้องกันการหลงทางได้
4. ส่งเสริมให้นักเรียนมีส่วนร่วมและให้ข้อเสนอแนะกับนักเรียน ในการเรียนการสอนควรเปิดโอกาสให้นักเรียนสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมด้วยตนเอง ให้ลิงค์แก่นักเรียนเพื่อการอ่านเพิ่มเติม และจะดียิ่งขึ้นหากเปิดโอกาสให้นักเรียนสามารถเลือกเนื้อหาบนพื้นฐานของความสนใจของตนเอง แต่ทั้งนี้ครูก็ต้องแจ้งวัตถุประสงค์การเรียนรู้ที่ชัดเจนด้วย (ติดต่อกับนักเรียนผ่าน Line Group หรือ Facebook Group)
5. ส่งเสริมให้นักเรียนช่วยเหลือกันเป็นกลุ่ม จัดให้มีองค์ประกอบแบบโต้ตอบและปฏิสัมพันธ์เป็นกลุ่มย่อย ให้นักเรียนช่วยเหลือกันในกลุ่ม หากนักเรียนมีคำถามเกี่ยวกับเนื้อหา นักเรียนสามารถถามในกลุ่มก่อนและมาสอบถามครูผู้สอนอีกครั้งหากยังมีข้อสงสัย ส่งเสริมให้นักเรียนช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ดังนั้นการจัดโครงสร้างกลุ่มจึงมีความสำคัญ
6. ตอบสนองต่อปัญหาของนักเรียนอย่างทันท่วงที ทำการตรวจสอบว่านักเรียนมีอุปกรณ์และเข้าถึงอินเทอร์เน็ตได้อย่างเพียงพอหรือไม่ รวมถึงในช่วงแรกครูควรสอบถามเกี่ยวกับความกังวลในการเปลี่ยนแปลงไปสู่การเรียนการสอนออนไลน์ ซึ่งนักเรียนบางส่วนอาจจำเป็นต้องการการปรับตัวในช่วงแรก การให้การเสริมแรงและการให้คำแนะนำอย่างทันท่วงทีจึงเป็นสิ่งสำคัญ
7. ใช้โอกาสนี้ในการส่งเสริมความเป็นพลเมืองดิจิทัลและการรู้ดิจิทัล ในทุกปัญหามักมีโอกาสเสมอสถานการณ์นี้จึงเป็นโอกาสดีที่โรงเรียนและครูจะได้ส่งเสริมความเป็นพลเมืองดิจิทัลและการรู้ดิจิทัลให้แก่นักเรียน โปรดสอดแทรกสิ่งเหล่านี้ในการกิจกรรมและภาระงานที่มอบหมายให้แก่นักเรียน
อ้างอิง แนวทางการจัดการสอนออนไลน์ในภาวะการแพร่ระบาดของไวรัส COVID-19
รองศาสตราจารย์ ดร.ประกอบ กรณีกิจ รองศาสตราจารย์ ดร. จินตร์ คล้ายสังข์ และ ดร.วาเลน ดุลยากร หน่วยปฏิบัติการวิจัยสิ่งประดิษฐ์และนวัตกรรมการศึกษา ภาควิชาเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
